Ổn định diện tích, gia tăng giá trị
Nhu cầu về sử dụng cây hành, tỏi trên thị trường ngày càng lớn, giá trị kinh tế mang lại cao, người dân thị xã tích cực cải tạo đất, mở rộng diện tích. Đến nay, cây hành, cây tỏi đã phủ kín đất cấy lúa hai vụ. Về Kinh Môn thời điểm này sẽ dễ dàng bắt gặp những đồng hành, tỏi xanh mướt. Thị xã hiện duy trì diện tích cây vụ đông 4.410 ha, chủ lực là cây hành, tỏi chiếm 90% tổng diện tích được trồng ở tất cả 23/23 xã, phường.
Cây hành, tỏi của thị xã được xuống giống từ ngày 5 đến ngày 20 tháng 10 năm 2023 cho thu hoạch từ ngày 20 tháng 1 đến ngày 10 tháng 2 năm 2024. Cứ sau kỳ nghỉ tết Nguyên đán hàng năm, bà con nông dân xuống đồng khai xuân, thu hoạch hành, tỏi và triển khai gieo cấy vụ lúa chiêm xuân. Hàng năm, cây hành, tỏi cho sản lượng gần 100.000 tấn củ tươi, giá trị 450 triệu đồng/ha. Tổng thu nhập toàn vụ đông đạt giá trị 1.700 tỷ đồng.
Cây hành, tỏi của thị xã là cây trồng thế mạnh, cho năng suất và chất lượng vượt trội so với các địa phương khác về độ cay, thơm, giá trị dinh dưỡng. Năm 2017, hành, tỏi Kinh Môn đã được công nhận là sản phẩm đạt Thương hiệu vàng nông nghiệp Việt Nam.
Ông Nguyễn Văn Dị - Chủ tịch Hội đồng quản trị - Giám đốc Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp xã Hiệp Hoà cho biết: “Xã Hiệp Hoà hiện có 400 héc ta đất nông nghiệp, trong đó diện tích trồng hành vụ đông là 391 ha, hệ số sử dụng đất của xã 2,98 lần/năm. Mỗi hộ nông dân nơi đây đều là những “kỹ sư nông nghiệp” bởi qua nhiều mùa vụ, họ tự đúc rút kinh nghiệm sản xuất, trao truyền cho thế hệ sau nên năng suất và sản lượng cây hành, tỏi của địa phương luôn dẫn đầu thị xã.”
Xuất phát từ ý định đưa hành, tỏi Kinh Môn đến tay người tiêu dùng bằng các sản phẩm chế biến sâu, nhiều doanh nghiệp, Hợp tác xã, hộ kinh doanh đầu tư dây truyền máy móc, sản xuất, chế biến thành nhiều sản phẩm từ cây hành, caay tỏi cho giá trị kinh tế cao như: hành chiên, hành xấy khô; tỏi mật, rượu tỏi…vv
Ông Nguyễn Đình Khiêm- Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Phương Khiêm (Hiệp Sơn) cho biết: Là người con quê hương, gắn bó với cây hành, tỏi từ thủa bé, hiểu được nỗi vất vả một nắng hai sương của người dân nhưng chủ yếu sơ chế, bán thô, lợi nhuận thấp do phụ thuộc vào thương lái. Với lợi thế vùng nguyên liệu sẵn có, ông Khiêm đã đầu tư dây truyền sản xuất, chế biến nhiều sản phẩm từ cây tỏi như: rượu tỏi, tỏi mật… đều đạt OCOP 4 sao và tiêu thụ thuận lợi.
Ông Vũ Trường Phi, Giám đốc Hợp tác xã Hành, tỏi sạch Kinh Môn cho biết: trung bình mỗi năm, hợp tác xã cung cấp ra thị trường từ 50-60 tấn hành, tỏi khô, chủ yếu kết nối bán hàng qua trang mạng xã hội như Facbook, Zalo. Hành, tỏi Kinh Môn của hợp tác xã được người tiêu dùng ưa chuộng, đánh giá cao bởi củ to, vỏ bóng, chất lượng tốt và vị thơm cay đặc trưng, bảo đảm an toàn thực phẩm. Năm 2022, hành, tỏi khô của hợp tác xã đã được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao càng khẳng định chất lượng, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm.
Ngoài ra, trên địa bàn thị xã hiện có 12 cơ sở chế biến hành chiên, có dán tem, mã vạch, bao bì phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Năm 2023, sản phẩm Hành chiên cao cấp Làng Vở của Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Huề trì (An Phụ) cũng vừa được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao.
Bà Nguyễn Thị Lanh – xã Hiệp Hoà cho biết: “Chúng tôi luôn mong muốn cây hành, cây tỏi của địa phương sẽ được sản xuất theo tiêu chuẩn xuất khẩu, được nhiều doanh nghiệp thu mua, chế biến chuyên sâu để nhiều người dân trong nước và thế giới được sử dụng sản phẩm-niềm tự hào của quê hương tôi. Việc chế biến sâu đã thúc đẩy giá trị kinh tế của cây hành, cây tỏi, giúp nâng cao giá trị, thu nhập cho người dân”.
Nâng tầm giá trị cho cây hành, tỏi
Để đáp ứng kế hoạch sản xuất cây vụ đông hàng năm, thị xã triển khai nhiều giải pháp: Thực hiện quy vùng sản xuất tập trung, đầu tư, hoàn thiện hệ thống giao thông, thuỷ lợi đáp ứng nhu cầu sản xuất. Xây dựng cơ cấu giống cây trồng đảm bảo kế hoạch canh tác có hệ số sử dụng đất cao (2,96 lần/năm), hỗ trợ giống, phân bón, khoa học kỹ thuật; người dân tích cực đưa cơ giới hoá trong sản xuất, kết hợp áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, sử dụng phân bón hữu cơ, thuốc bảo vệ sinh học. Thu hoạch, bảo quản, chế biến và tiêu thụ sản phẩm theo liên kết chuỗi giá trị, xúc tiến thương mại, tiêu thụ nông sản cho nông dân; chủ động tìm kiếm, khuyến khích, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đầu tư sản xuất, bao tiêu sản phẩm cho nông dân để nâng cao hiệu quả, tăng giá trị thu nhập từ sản xuất vụ đông. Mỗi người nông dân thị xã chủ động tiếp nhận, học tập công nghệ thông tin, khai thác, sử dụng hiệu quả nền tảng dữ liệu số về nông nghiệp, nền tảng truy xuất nguồn gốc, giảm sự phụ thuộc vào các khâu trung gian từ sản xuất, phân phối đến người tiêu dùng.
Ngày 10 tháng 1 vừa qua, nhân dịp về thăm, động viên Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thị xã trong phong trào thi đua xây dựng Nông thôn mới, đồng chí Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn Lê Minh Hoan bày tỏ vui mừng trước những thành tựu phát triển kinh tế xã hội của thị xã Kinh Môn. Qua thực tế diện mạo nông thôn mới và thành công trong sản xuất nông nghiệp, đồng chí Bộ trưởng khẳng định Nghị quyết của của Đảng về phát triển nông nghiệp, nông thôn đã đưa vào cuộc sống, hiện hữu và lan toả trên khắp cánh đồng của thị xã. Đồng chí đề nghị thị xã chọn cây hành, tỏi là cây trồng chủ lực cần chuyển đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang làm kinh tế nông nghiệp đa giá trị để nâng tầm vị thế cho những loại cây trồng này, góp phần tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Bà Lương Thị Kiểm-Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển Nông thôn tỉnh Hải Dương ghi nhận: “Với vùng sản xuất hành, tỏi lớn như ở Kinh Môn, việc cần nhất là hỗ trợ người dân tiêu thụ tốt sản phẩm, giá thành cao từ đó trách nhiệm của người dân đối với chất lượng sản phẩm ngày càng được khẳng định”.
Điểm mới vụ đông 2023-2024, lần đầu tiên UBND thị xã tổ chức Lễ hội thu hoạch hành, tỏi Kinh Môn năm 2024 tại xã Hiệp Hòa diễn ra vào ngày 20/01/2024. Lễ hội nhằm giới thiệu các tiềm năng, lợi thế của thị xã Kinh Môn trong lĩnh vực nông nghiệp nói chung; đối với cây hành, tỏi nói riêng. Từng bước xây dựng chuỗi giá trị cho nông sản chủ lực và sản phẩm hành, tỏi theo hướng bền vững. Tăng cường quảng bá chất lượng và thương hiệu, kích cầu tiêu thụ trong nước và xuất khẩu hành, tỏi Kinh Môn.
Thu Hương